ایران بعد از عضویت رسمی در سازمان همکاریهای اقتصادی شانگهای و گسترش روابط با اتحادیه اقتصادی اوراسیا برای تجارت آزاد با اعضای این سازمان، عضو رسمی گروه ” بریکس ” شد.
بریکس نمادی از «رژیمسازی و ساختارسازی جدید در صحنه بینالمللی» است
پانزدهمین نشست سهروزه بریکس از ۳۱ مرداد در ژوهانسبورگ پایتخت آفریقای جنوبی آغاز شده است که پذیرش اعضای جدید از جمله ایران در گروه بریکس از مهمترین موضوعات مطرح شده در این نشست است.
تاکنون ۲۳ کشور به طور رسمی علاقه خود را برای پیوستن به این گروه اقتصادی ابراز کردهاند و در مجموع ۴۰ کشور عضویت در بریکس را دنبال میکنند که ورود رسمی اعضای جدید نیز باید با موافقت همه کشورها صورت بگیرد.
آفریقای جنوبی به عنوان میزبان رسمی این نشست سران در اواخر سال ۲۰۱۰ میلادی به عنوان نخستین کشور پذیرفته شده، به عضویت در این گروه درآمد و از همان زمان صادرات این کشور به چین چهار برابر و به بزرگترین شریک تجاری آفریقای جنوبی تبدیل شده است.
ایده ایجاد گروه بریکس با نزدیکی ۴ قدرت اقتصادی در حال ظهور جهان شامل برزیل، روسیه، چین و هند در دوران اوج یکجانبهگرایی آمریکا در اواسط دهه ۱۹۹۰ میلادی شکل گرفت. سابقه شکلگیری این گروه به حضور ۴ عضو موسس، به سال ۲۰۰۱ باز میگردد و نهایتاً «گروه بریک» در ۱۶ ژوئن ۲۰۰۹ رسماً تاسیس شد. آفریقای جنوبی نیز در ۲۱ سپتامبر ۲۰۱۰ به این گروه اضافه شد و نام آن پس از پیوستن این کشور از «بریک» به «بریکس» تغییر یافت.
مهمترین شاخصه در این گروه کارکردهای اقتصادی، مالی و پولی و همچنین گستره فرامنطقهای و جهانی بودن اعضا و اثرگذاری آن بوده و لذا به گروه «قدرتهای اقتصادی نوظهور» معروف است. در حال حاضر علاوه بر ۵ عضو اصلی، ۲۳ کشور به شکل رسمی و ۶ کشور به صورت غیررسمی و اعلامی خواهان عضویت در این گروه هستند که از جمله آنها میتوان به ایران، اندونزی، عربستان، کویت، امارات، بحرین، مصر، سوریه، مراکش، بلاروس، قزاقستان، کوبا، بولیوی، نیجریه، آرژانتین، ونزوئلا، تایلند، ویتنام، الجزایر، فلسطین، اتیوپی، هندوراس، مکزیک و … اشاره کرد که از آنها به عنوان «بریکسپلاس» یاد میشود. پیشنهاد ایجاد بریکس پلاس نخستین بار در اجلاس سران این گروه در چین در سال ۲۰۲۲ توسط رئیس جمهور این کشور مطرح شد تا مکانیزمی برای نزدیککردن کشورها به این گروه قبل از اعطای عضویت کامل باشد.
بریکس نمادی از «رژیمسازی و ساختارسازی جدید در صحنه بینالمللی» است که توسط قدرتهای در حال ظهور و در مقابل گروه G7 شکل گرفته و رو به پیشرفت است. بانک بریکس نیز با نام «بانک توسعه نوین» در سال ۲۰۱۵ تاسیس شد. در حال حاضر این گروه بیشترین سهم از تولید ناخالص داخلی جهانی (۳۱.۵ درصد) را در مقایسه با سایر بلوکهای اقتصادی از جمله گروه ۷ (۳۰.۷ درصد) به خود اختصاص داده است. ۴۶ درصد از نیروی کار دنیا، یک چهارم مساحت خشکی زمین، حدود ۴۰ درصد از جمعیت جهان (۳ میلیارد و ۱۸۷ میلیون نفر در سال ۲۰۲۱) به اعضای فعلی این گروه تعلق دارد. در اجلاس ژوهانسبورگ ۲۰۲۳ علاوه بر ۵ کشور اصلی، از سران ۷۰ کشور دیگر برای شرکت در اجلاس دعوت شده که هیچیک از کشورهای اصلی غربی در لیست مدعوین قرار ندارند.
منبع : ایرنا