"زیست فضا" از مؤلفههای مهم برنامههای فضایی کشور است
حسن سالاریه؛ رئیس سازمان فضایی ایران در برنامه گفتوگوی ویژه خبری اظهار کرد: بحث زیست فضا و اکتشافات فضایی از مهم ترین برنامههای فضایی کشور است. بررسی شرایط زندگی موجود زنده، امکان حیات در شرایط سخت و خاص فضایی، فضانوردی و دستیابی به منابع ارزشمند فضایی که در سایر کرات وجود دارد باید در دستور کار قرار بگیرد.
سالاریه افزود: دو موضوع مهم که در خصوص برنامه زیست فضا وجود دارد اینست که هم باید کپسول هایی با قابلیت حفظ موجود زنده داشته باشیم و در عین حال مطالعات زیستی گسترده ای در مورد حفظ سطح اکسیژن کپسول و به طور کلی شرایط گرادیان های شدید دمایی نیز صورت بگیرد. موضوع زیست فضا از جدی ترین موضوعات برنامه فضایی ده ساله است.
کپسول زیستی ایران حاوی کیتهای زیستی و سلولها بود
وی گفت: معمولاً در پرتابهای اولیه به سراغ موجود بزرگ نمیرویم و معمولاً از کیتهای زیستی و از سلولها استفاده میکنیم چراکه این کپسول، یک کپسول خاصی نسبت به نسلهای گذشته کپسول متفاوت است و این تفاوت هم از لحاظ جرمی و حجمی و ابعادی و هندسی است. طبیعتاً در اولین پرتاب آزمایشی به سراغ یک موجود زنده بزرگ نمیروند. بعد از انجام تست، مطالعات تکمیلی بر روی این کیتها و سلولها انجام خواهد شد و طی روزهای آینده اطلاعات بیشتری از بازیابی این کیتهای زیستی ارائه خواهد شد.
10 سامانه اصلی در کپسول زیستی کاووس به کار رفته است
سالاریه درباره فناوریهای بهکاررفته در این کپسول زیستی توضیح داد: نزدیک به 10 سامانه اصلی در کپسول زیستی کاووس به کار رفته است. سامانه تأمین توان، سامانههای مربوط به کامپیوتر پرواز و سیستم تولید فرمان، بوردهای حافظه، بوردهای الکترونیکی، سامانههای مربوط به سیستمهای مخابراتی و تلهمتری از جمله این سامانههای اصلی است. سیستم تلهمتری تصاویر ودادهها را به صورت برخط از فضا و از داخل کپسول به زمین مخابره میکند.
وی ادامه داد: از دیگر سامانههای به کار رفته در کپسول، سامانه پایش و اندازهگیری پارامترهای زیستی است که بسیار مهم است و پارامترهای مهمی همچون سطح فشار، اکسیژن و دما در داخل مجموعه به صورت کامل رصد و پایش میشود تا در تلورانس مجاز قرار بگیرد تا شرایط زیستی فراهم شود.
سالاریه با اشاره به وجود سنسورها در این کپسول زیستی گفت: مجموعهای از سنسورها و میکروسوییچهای مختلف و دوربینها وجود دارد که از جمله کارهای آنها، بازکردن دریچهها یا فرمان بازشدن چترها و درکل عملگرهایی که وظیفه بازشدن دریچههای مختلف را برعهده دارند.
سالاریه ادامه داد: بعد از تکمیل مطالعات، با توجه به کل دادههایی که از طریق تلهمتری و از حافظه پرتابگر در شرایط مختلف و دادههای کپسول بدست آمده است باید اصلاحات برای پرتاب بعدی را انجام دهیم و به سراغ اصلاح کپسول و اصلاح سامانههای آن برویم.
وی گفت: کپسول بعدی در کلاس جرمی بالاتر است و طراحی آن آغاز شده است اما ما به این اکتفا نخواهیم کرد. بسیاری از زیرسیستمهای کپسولی که تست شده است بایستی تستهای دیگری بر روی آن انجام شود تا قابلیت اطمینان بالا برود. مکانیزمهای بسیار زیادی در این کپسول وجود دارد که بعد از بررسی و تحلیل کامل دادهها، به بازطراحی و اصلاحات نیاز خواهد داشت.
کپسول زیستی بعدی ایران چه ویژگیهایی دارد؟
رئیس سازمان فضایی ایران گفت: کار ساخت کپسول زیستی بعدی ایران که اسکیلشده کپسول پرتابشده است آغاز شده و طبق برنامهی 10 ساله فضایی به آن دست خواهیم یافت. برنامه ما برای کپسول 1.5 تُنی دوساله است اما برنامه تستها متوقف نخواهد شد.
وی تأکید کرد: از اولین ساعاتی که کپسول استخراج شده است مهندسان ما شاید لازم باشد که تعدادی از بخشها را به صورت دوباره بازطراحی، بهینه و اصلاح کنند و تستهای مکرری انجام شود. اگر هر کدام از شرایط مورد نیاز برای زیست فضا از بازه مجاز اندکی تغییر کند به راحتی شرایط حیات از بین میرود.
منبع: خبرگزاری تسنیم